Xác định số kiểu giao tử trong trường hợp xảy ra trao đổi đoạn

Đây là dạng bài tập sinh học mà thời gian qua mình nhận được nhiều yêu cầu hướng dẫn để giải bài tập sinh học dạng này từ các em học sinh yêu thích môn sinh học. Thực ra mà nói thì các bạn rất khó tìm được tài liệu tham khảo chi tiết cho dạng bài tập sinh học này, nay mình bỏ ít thời gian để hướng dẫn các bạn giải bài tập sinh học về xác định số kiểu giao tử trong trường hợp xảy ra trao đổi đoạn.

Trong quá trình giảm phân thì các cặp NST phân li độc lập và tổ hợp tự do, vì vậy:

• Trường hợp không xảy ra trao đổi đoạn trong giảm phân thì tế bào có 2n NST (n cặp NST tương đồng có cấu trúc khác nhau) giảm phân sẽ tạo ra $2^n$ loại giao tử. Xem thêm bài này để hiểu hơn
• Trường hợp xảy ra trao đổi đoạn một điểm, ở k trong số n cặp NST tương đồng có cấu trúc khác nhau sẽ cho $2^{n+k}$ kiểu giao tử.
• Trường hợp xảy ra trao đổi đoạn hai điểm mà không cùng lúc, ở k trong số n cặp NST tương đồng có cấu trúc khác nhau sẽ tạo ra $2^n.3^k$ kiểu giao tử.
• Trường hợp xảy ra trao đổi đoạn kép, ở k trong số n cặp NST tương đồng có cấu trúc khác nhau sẽ tạo ra $2^{n+2k}$ loại giao tử.

Các công thức trên áp dụng cho cơ thể hay loài (nhiều tế bào) còn trong trường hợp đề chỉ cho 1 tế bào trong giảm phân có trao đổi đoạn thì:

+ 1 tế bào sinh tinh sẽ tạo ra 4 trong tổng số kiểu giao tử của loài.

+ 1 tế bào sinh trứng sẽ tạo ra 1  trong tổng số kiểu giao tử của loài.

Ở trên mình chỉ đưa ra công thức, bạn nào muốn tìm hiểu chuyên sâu hơn về chứng mình công thức thì có thể xem thêm bài này  và lập tương tự cho các trường hợp 3, và 4. 

Ví dụ: 

1. Trong trường hợp không trao đổi đoạn và không đột biến, số kiểu tinh trùng của loài đạt đến tối đa là 256 kiểu. Xác đinh bộ NST đơn bội của loài.

2.  Số kiểu tinh trùng sẽ tăng bao nhiêu khi xảy ra trao đổi đoạn một điểm ở 2 cặp NST tương đồng.

3. Nếu một cặp NST tương đồng trao đổi đoạn một điểm; một cặp khác trao đổi đoạn hai điểm không cùng lúc; một cặp nữa trao đổi chéo kép. Số kiểu trứng của loài bằng bao nhiêu.

4. Trong trường hợp xảy ra trao đổi đoạn. Nếu số kiểu giao tử của loài bằng 4096 kiểu. Cho biết có bao nhiêu cặp NST tương đồng xảy ra trao đổi đoạn và hình thức trao đổi đoạn là gì?
10 bài tập trắc nghiệm về xác định số kiểu giao tử trong giảm phân trong trường hợp có trao đổi chéo