Tim thai được hình thành rất sớm (tuần thứ tư) nhưng đến tuần thứ tám mới hoạt động co bóp để đẩy máu trong hệ tuần hoàn. Tuần hoàn thai nhi cơ bản giốn với tuần hoàn người lớn, tuy nhiên có những điểm khác đáng lưu ý sau:
Về cấu tạo hệ tuần hoàn thai nhi
- Tim thai nhi đủ tháng có 4 buồng: 2 thất và 2 nhĩ
- Có 2 ống thông giải phẫu học giũa nửa trái và nửa phải của tuần hoàn:
- Lỗ bầu dục ( lỗ Botal: thông giữa nhĩ P và nhĩ T)
- Ống động mạch: thông giữa ĐMC và ĐMP
- Hồng cầu trong máu chứa HbF (có ái lực mạnh hơn với HbA ở người lớn, đảm bảo cung cấp đủ oxi cho thai nhi)
Từ 2 ĐM hạ vị của ĐM chậu trong có 2 ĐM rốn đi theo dây rau và bánh rau, tách ra những nhánh ĐM nhỏ tới gai rau mang theo máu đen. Máu đỏ từ các mao mạch của tua rau chảy về cơ thể theo TM rốn
Chu trình tuần hoàn thai nhi
Máu sau khi trao đổi chất và ôxy từ bánh rau (máu đỏ, giàu oxy và các chất dinh dưỡng) đưa đến thai qua 2 tĩnh mạch rốn, đến tĩnh mạch chủ dưới nó sẽ pha với máu từ phần dưới cơ thể của thai nhi để đổ vào tĩnh mạch chủ rồi vào tâm nhĩ phải.
 |
| Sơ đồ tuần hoàn thai nhi |
Máu đến tâm nhĩ phải một phần xuống thất phải để vào động mạch phổi, một phần qua lỗ Botal vào nhĩ trái. Từ nhĩ trái máu đi xuống thất trái, qua quai động mạch chủ rồi 1 phần được bơm vào thân cánh tay đầu và động mạch cảnh chung Trái rồi liên tiếp với động mạch chủ xuống (sau khi đã nhận máu của ống động mạch) Theo cách này, máu giàu ô xy từ bánh rau có thể tới thẳng não của thai nhi và đi nuôi cơ thể.
Phổi chưa làm việc nên hầu hết máu từ động mạch phổi sang động mạch chủ nhờ ống động mạch.
Động mạch chủ đồng thời nhận máu từ thất trái đi nuôi cơ thể, một phần qua hai động mạch rốn trở về rau thai. Như vậy máu thai nhi là máu pha trộn.
Sau khi trẻ ra đời thì các mạch máu rốn co lại. Hiện tượng thở tạo áp lực âm trong lồng ngực, như vậy sẽ hút thêm máu từ động mạch phổi vào phổi. Với các mao mạch phổi phát triển sẽ làm giảm áp lực mạch ở phổi, do đó máu ngừng đi qua ống động mạch, ống này bít lại trong 12-24 giờ sau đẻ và trở thành một dây chằng. Đôi khi ống này vẫn ở trạng thái mở trong một khoảng thời gian, đặc biệt ở những trẻ đẻ non, do đó sẽ nghe thấy tiếng thổi tim trong trường hợp này. Lỗ Botal là một lỗ van để cho máu đi từ tim phải sang tim trái. Sau khi sinh, áp lực tâm nhĩ trái tăng lên làm cho van bị bít lại. Áp lực này bít van và sau đó trong thời gian 1 tới 3 tháng sẽ hình thành một màng có tác dụng bít van vĩnh viễn. Lúc này trẻ sơ sinh bắt đầu sống với hệ tuần hoàn vĩnh viễn như người lớn.
Nguồn: chiaseykhoa.net