Bài tập di truyền về quần thể ngẫu phối đang ở trạng thái cân bằng di truyền, đề bài thường cho biết trực tiếp tần số kiều hình lặn (kiểu gen đồng hợp lặn) và từ đó chúng ta tìm tần số alen lặn (q), sau đó sẽ tìm được tần số alen trội (p). Nhưng bài tập về quần thể ngẫu phối sau đây, HQB sẽ đưa ra một dạng mà không tính được tần số alen lặn từ tỉ lệ kiểu hình lặn được mà phải sử dụng tương quan khác để giải quyết.
Đề bài như sau:
Ở cừu: gen trội A qui định lông xoăn, alen a qui định lông thẳng; gen qui định dạng lông nằm trên nhiễm sắc thể thường. Ở trạng thái cân bằng di truyền quần thể có 12 con lông thẳng, 300 con lông xoăn đồng hợp, số còn lại có lông xoăn dị hợp. Chọn ngẫu nhiên 1 con cừu trong số cừu có lông xoăn; tính xác suất để con cừu này mang kiểu gen đồng hợp?
- Gọi p, q lần lượt là tần số các alen A, a.
- Cấu trúc quần thể lúc cân bằng di truyền có dạng: $p^2$(AA) + 2pq(Aa) + $q^2$(aa) = 1
- Theo đề: 300 con lông thẳng thuần chủng (AA) và 12 con lông xoăn (aa). Ta lấy tỉ lệ $\frac{p^2}{q^2}$ = $\frac{300}{12}$ = 25
=> p(A) = 5q(a) (2).
Từ (1), (2) => p(A)= 5/6; q(a)= 1/6
- Thành phần kiểu gen QT cân bằng: (25/36)AA: (10/36)Aa : (1/36)aa
- Xác suất 1 con mang kiểu gen đồng hợp trong số cừu lông xoăn là: $\frac{25}{25+10}= \frac{25}{35}= \frac{5}{7}$.