Vận dụng sơ đồ tư duy vào học tập sẽ giúp các em tìm thấy niềm vui trong quá trình học. Các nhà nghiên cứu về tâm lý học cho rằng sử dụng sơ đồ tư duy trong học tập, giúp não chúng ta minh mẫn hơn, sáng tạo hơn. Chính vì vậy kiến thức được tiếp thu đẽ dàng, nhớ lâu mà không thấy mệt mõi.
Nói thì dễ như vậy, chứ hầu học sinh hiện nay đều nghe và đã thử sử dụng sơ đồ tư duy vào học tập một vài lần rồi lại trở về phương pháp ghi chép thông thường. Theo một số khảo sát của HQB, hầu hết các em học sinh không tiếp tục sử dụng sơ đồ tư duy vào học tập vì chưa tìm thấy lợi ích từ việc học tập bằng sơ đồ tư duy.
Đúng vậy, để sử dụng sơ đồ tư duy vào học tập có hiệu quả như nhiều nhà tâm lý học đã nghiên cứu. Hay đâu đó có vài học sinh vẫn thường xuyên sử dụng trong học tập hằng ngày của mình, thì cần phải biết các nguyên tắc sử dụng bản đồ tư duy.
Một thiết bị có hiện đại đến đâu, lợi ích đến mức nào thì nếu không biết cách sử dụng thì đều trở nên vô ích. Sơ đồ tư duy cũng vậy, nó chỉ có tác dụng kích thích não bộ khi chúng ta sử dụng đúng cách, còn không nó không những không có lợi mà còn có tác dụng ngược.
Việc sử dụng sơ đồ tư duy ở Việt Nam chúng ta chỉ mới vài năm trở lại đây, tài liệu hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng sơ đồ tư duy còn khá hiếm về số lượng và nội dung sách thì phần lớn lại nói chung chung nên khi đọc lại thêm rối. Chính vì thế mà phần lớn học sinh chưa sử dụng được sơ đồ tư duy vào học tập là vì chưa biết nguyên tắc sử dụng.
HQB cũng đã từng gặp khó khăn trong quá trình sử dụng sơ đồ tư duy, đã tìm đọc nhiều sách, tài liệu trên mạng viết về nguyên tắc sử dụng. Trong khó sách gần chục cuốn mà HQB đã đọc để đi tìm câu trả lời cho câu hỏi duy nhất đó là "Vì sao sử dụng sơ đồ tư duy trong học tập lại hiệu quả hơn phương pháp học khác? Để sử dụng sơ đồ tư duy hiệu quả thì phải tuân thủ những nguyên tắc nào?". Phần lớn các sách đều nói đại khái, hay nói cách làm nhưng không chỉ ra nuyên tắc, không giải thích được tại sao nó lại hiệu quả. Qua việc tìm hiểu và đọc nhiều đầu sách viết về cách sử dụng bản đồ tư duy trong dạy học, thì chọn được 3 cuốn phù hợp với giáo viên và học sinh, đó là:
1. Sách Tôi tài giỏi bạn cũng thế -Adam Khoo
Tôi tài giỏi, bạn cũng thế (click để xem chi tiết) |
2. Sách hướng dẫn kỹ năng học tập theo phương pháp Tony Buzan
Kỹ năng học tập theo phương pháp BUZAN (Click để xem chi tiết) |
3. Sách bản đồ tư duy - Tony BuZan
Sơ đồ tư duy - Tony BuZan (Click để xem chi tiết) |
Vậy 3 cuốn sách hướng dẫn tìm hiểu và sử dụng sơ đồ tư duy tốt nhất hiện nay. Trong đó học sinh thì nên chọn cuốn 1 và 2, còn giáo viên thi nên chọn cả 3 cuốn để hiểu căn bản từ lý thuyết đến ứng dụng. Khi học sinh đã thành thạo và ứng dụng được sơ đồ tư duy vào học tập sẽ tiếp thu bài nhanh, nhớ bài lâu hơn. Ngoài ra các em cũng có thể tìm đọc thêm các tựa sách của Tony Buzan và Adam Khoo để khám phá thêm những bí ẩn của chính bản thân mình!