Câu 118 đề tham khảo 2019 là dạng bài tập kết hợp quy luật phân li độc lập, liên kết gen và tương tác gen. Nội dung đề như sau:
Câu 118: Một loài thực vật, tính trạng chiều cao thân do 2 cặp gen A, a và B, b phân li độc lập cùng quy định: kiểu gen có cả 2 loại alen trội A và B quy định thân cao, các kiểu gen còn lại đều quy định thân thấp. Alen D quy định hoa vàng trội hoàn toàn so với alen d quy định hoa trắng. Cho cây dị hợp tử về 3 cặp gen (P) tự thụ phấn, thu được F1 có kiểu hình phân li theo tỉ lệ 6 cây thân cao, hoa vàng : 6 cây thân thấp, hoa vàng : 3 cây thân cao, hoa trắng : 1 cây thân thấp, hoa trắng. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?
I. Kiểu gen của cây P có thể là $\frac{Ad}{aD}Bb$.
II. F1 có 1/4 số cây thân cao, hoa vàng dị hợp tử về 3 cặp gen.
III. F1 có tối đa 7 loại kiểu gen.
IV. F1 có 3 loại kiểu gen quy định cây thân thấp, hoa vàng.
A. 2.
B. 4.
C. 3.
D. 1.
Hướng dẫn giải
* Theo đề ta có thể quy ước:- Tính trạng chiều cao thân:
+ A-B-: Thân cao;
+ A-bb, aaB-, aabb: thân thấp
- Tính trạng màu sắc hoa:
+ D-: hoa vàng
+ dd: hoa trắng
* Xét riêng từng tính trạng:
- Tính trạng chiều cao thân: P dị hợp (Aa, Bb) tự thụ phấn thu được F1 9 cao : 7 thấp => gen A và B nằm trên 2 cặp NST tương đồng khác nhau (phân li độc lập) => Kiểu gen về tính trạng chiều cao thân của cây P là AaBb.
- Tính trạng màu sắc hoa: P dị hợp (Dd) tự thụ phấn thu được F1 12 vàng : 4 trắng <=> 4 vàng : 1 trắng.
* Xét chung cả hai tính trạng (6 : 6 : 3 : 1) = 16 tổ hợp gen ≠ (9 : 7)(3:1) = 64 tổ hợp gen => Gen D liên kết hoàn toàn với gen A hoặc B. Vì tỉ lệ cây thân cao, hoa vàng ở F1 = 3/16 => Gen D liên kết hoàn toàn với gen A (hoặc B) và P có kiểu gen dị hợp tử chéo $\frac{Ad}{aD}Bb$ (hoặc $\text{Aa}\frac{Bd}{bD}$).
Tới đây các em tự viết sơ đồ lai và tính các yêu cầu theo đề bài tương ứng với các mục I, II, III, IV và chọn đáp án.