Tiến hành lai xa giữa hai loài thực vật có kiểu gen: aaBb và DdEe tạo ra F1. Theo lí thuyết, tiếp tục đa bội hoá các hợp tử F1 thì tạo ra kiểu gen nào sau đây?
A. aaBbDdEe. B. AAbbDDEE. C. aaBBddEE. D. aaBbDDEe.
Phân tích
* Lai xa là gì: Là trường hợp lai giữa các cá thế khác loài, khác chi, khác họ. Đơi con của phép lai xa thường bất thụ (không có khả năng sinh sản hữu tính). Nên muốn đời có thể hữu thụ thì người ta tiến hành đa bội hóa.
Ví dụ:
- Lai giữa ngựa cái với lừa đực tạo ra La.
- Lai giữa cải củ với cải bắp tạo cải củ - bắp.
* Vậy khi lại xa giữa 2 loài thực vật trên (aaBb × DdEe) sẽ cho hợp tử có các kiểu gen F1 và kiểu gen của F1 sau khi đã đa bội hóa như sau:
1. aBDE ⟶ aaBBDDEE.
2. aBDe ⟶ aaBBDDee.
3. aBdE ⟶ aaBBddEE.
4. abDE ⟶ aabbDDEE.
5. aBde ⟶ aaBBddee.
6. abDe ⟶ aabbDDee.
7. abdE ⟶ aabbddEE.
8. abde ⟶ aabbddee.
Vậy chọn đáp án là C. aaBBddEE.
Cách giải trên sẽ tốn rất nhiều thời gian, nên khi gặp đề có câu tương tự thì chúng ta cần suy luận ngược để có kết quả nhanh hơn mà vẫn chính xác cho phép lai trên. Chúng ta tư duy như sau:
- Kiểu gen của F1 sau khi đã đa bội hóa thì sẽ không có kiểu gen dị hợp. Vậy ta loại được phương án A và D.
- Vì bố và mẹ không có alen A nên kiểu gen của F1 cũng không thể mang alen A. Vậy loại phương án B.
Như vậy ta đã loại 3 phương án là A, B và D. Chỉ còn lại phương án C.
Khi ôn tập, kiểm tra thử thì nên làm theo cả 2 cách, còn khi làm bài thi thì nên sử dụng cách 2 (phương pháp loại trừ) để tìm ra kết quả trong thời gian nhanh nhất nhé.